Burak ćwikłowy - właściwości, uprawa, odmiany

Burak ćwikłowy jest warzywem blisko spokrewnionym ze szpinakiem i boćwiną. Nie posiada jednak tak smacznych liści, a jego główną częścią jadalną jest spichrzowy korzeń. Bardzo cenione są właściwości lecznicze buraka ćwikłowego, a przede wszystkim jego działanie odkwaszające organizm. Aby w pełni korzystać z walorów zdrowotnych buraka, warto mieć trochę tych roślin z własnej uprawy. Zobacz jak wygląda uprawa buraka ćwikłowego na działce oraz które odmiany buraka najlepiej rosną w ogródkach.

Burak ćwikłowy

Burak ćwikłowy - właściwości

Burak ćwikłowy to warzywo korzeniowe cenione za swoje właściwości zdrowotne i lecznicze. Spośród cennych związków zawartych w spichrzowych korzeniach buraka ćwikłowego należy wymienić przede wszystkim betacyjany, dzięki którym burak ma czerwono-fioletowy kolor. Ich spożywanie jest zalecane w profilaktyce nowotworowej.

Z kolei pektyny zawarte w burakach regulują krzepnięcie krwi, obniżają poziom cholesterolu i przeciwdziałają miażdżycy. Te właściwości buraka ćwikłowego docenią wszystkie osoby zmagające się z chorobami układu krążenia.

Burak ćwikłowy zawiera niewielką ilość witaminy B1 i C, około 10% cukru, do 2% białka i dużą ilość składników mineralnych, co czyni go mocno zasadotwórczym i potęguje właściwości lecznicze buraka. Ze względu na swoje właściwości zasadotwórcze burak ćwikłowy jest doskonałym dodatkiem do posiłków zakwaszających przewód pokarmowy, głównie do mięsa.

Burak ćwikłowy - uprawa

Uprawa buraka ćwikłowego najlepiej udaje się na glebach zasobnych w składniki pokarmowe i wodę. Warzywo to nie znosi nadmiernego zakwaszenia podłoża, dlatego też gleba przeznaczona pod jego uprawę powinna mieć odczyn zbliżony do obojętnego. Należy unikać uprawy buraków w miejscach zacienionych (szczególnie pod drzewami) oraz w zbytnim zagęszczeniu. Dosyć wysokie są również wymagania cieplne tego warzywa - nasiona buraka ćwikłowego zaczynają kiełkować dopiero w temp. 8°C, a optymalne wschody następują w temp. 11 - 18 °C. W okresie wzrostu spadek temp. poniżej 15°C spowoduje wybijanie roślin w pędy kwiatostanowe.

Buraki ćwikłowe na wcześniejszy zbiór uprawia się pod osłonami, takimi jak inspekty, szklarnie i tunele foliowe. W uprawie pod osłonami kłębki buraków możemy wysiewać w terminie od połowy lutego do końca marca, w ilości 8 do 10g/m² w rzędach co 10 cm. Przed siewem kłębki przez 24 godziny moczymy w wodzie. Zbiór na botwinkę będzie możliwy już po około ośmiu tygodniach.

W przypadku uprawy buraka ćwikłowego w odkrytym gruncie, kłębki wysiewamy od połowy kwietnia (na spożycie młodych roślin wraz z liśćmi) do czerwca (na przechowywanie zimowe). Nasiona wysiewamy w rzędach co 20 do 40 cm, na głębokości do 3 cm. Po wytworzeniu 2 do 3 liści konieczne jest wykonanie przerywki (choć od niedawna pojawiły się już odmiany o pojedynczych nasionach, nie wymagające tego zabiegu). W okresie silnego wzrostu, rośliny zasilamy pogłównie nawozem azotowym. Okres wegetacji buraków uprawianych w gruncie wynosi od 10 do 15 tygodni.

Dobrym sąsiedztwem dla uprawy buraka ćwikłowego jest cebula zwyczajna, kalarepa, fasola szparagowa, sałata, koper ogrodowy, rzodkiewka, seler i ogórki. Źle na uprawę buraka wpłynie natomiast towarzystwo fasoli tycznej, ziemniaków, czosnku i szpinaku. W roku uprawy jako przedplon możemy zastosować rzodkiewkę, sałatę lub kalarepę.

Dobre sąsiedztwo roślin i warzyw
Dobre sąsiedztwo roślin i warzyw ma bardzo pozytywny wpływ na ich wzrost i uprawę. Obecnie bardzo modne jest ekologiczne ogrodnictwo, w którym dobór odpowiedniego sąsiedztwa roślin jest szczególnie istotny. Warto dowiedzieć się więcej o tym, które rośliny oddziałują na siebie pozytywnie, a które przeszkadzają sobie. Wszystko to ma ogromne znaczenie jeżeli chce się mieć piękny i zdrowy ogród. Więcej...

Burak ćwikłowy - odmiany

Odmiany buraków ćwikłowych różnią się kształtem korzeni oraz przydatnością do różnego wykorzystania plonu. Do uprawy na działce warto wybierać odmiany polskie o korzeniach okrągłych (np. Glob F1, Czerwona Kula, Nochowski) lub o korzeniach wydłużonych (np. Opolski, Rywal). Wymienione odmiany buraka ćwikłowego są plenne, mają intensywnie wybarwiony miąższ, nadają się zarówno do bezpośredniego spożycia jak i do przechowywania.

Jeżeli chcesz uniknąć konieczności przerywania kłębków, polecamy odmianę buraka Patryk, będącą pierwszą wyhodowaną w Polsce odmianą o wysokiej jednonasienności kłębków. Odmiana ta tworzy korzenie kulistospłaszczone z nieznacznie zarysowanymi pierścieniami, o delikatnym i smacznym miąższu barwy purpurowo-czerwonej. Burak ćwikłowy Patryk nadaje się zarówno do bezpośredniego spożycia jak i na przechowywanie.

Po najwyższej jakości nasiona buraków zapraszamy do sklepu naszego poradnika. Wyszukaliśmy dla naszych Czytelników odmiany najlepsze do uprawy amatorskiej w ogródkach i na działkach.

Przeczytaj również:

Siew warzyw do gruntu
Siew warzyw wprost do gruntu jest najłatwiejszym sposobem uprawy warzyw z nasion. W odróżnieniu od uprawy warzyw z rozsady, nie musimy wysiewać nasion do skrzyneczek czy doniczek, nie potrzebujemy szklarni, tuneli ani inspektów. Jakie są zalety i wady takiego sposobu uprawy warzyw? Jakie warzywa można wysiewać bezpośrednio do gruntu? I od kiedy można rozpocząć siew warzyw do gruntu? Więcej...

Przechowywanie warzyw przez zimę
Aby zapewnić sobie dostęp w okresie zimowym do świeżych warzyw pochodzących z naszej działki lub ogródka, konieczne jest przestrzeganie pewnych zasad - nie tylko co do sposobu przechowywania warzyw, ale również co do wyboru odmian nadających się do przechowywania, sposobu ich uprawy i terminu zbioru. Oto jak przez zimę przechować cebulę i czosnek, marchew, pietruszkę, seler i wiele innych warzyw. Więcej...

Cebula szalotka - uprawa, zastosowanie
Szalotka to cebula gniazdowa, tworząca gniazdo podłużnie-jajowatych drobnych cebul potomnych, z których można ją rozmnażać wegetatywnie. W Europie największymi jej producentami są: Francja, Włochy, Belgia i Holandia. W Polsce jest uprawiana głównie amatorsko, w ogrodach działkowych i przydomowych. Warta zainteresowania, gdyż posiada liczne walory smakowe, zdrowotne i doskonale się sprawdza w uprawie amatorskiej. Więcej...

Opracowano na podstawie: C. Brickell, Wielka Encyklopedia Ogrodnictwa, Muza SA, Warszawa 1994, s. 352; J. Borowiak, Burak ćwikłowy, Działkowiec, nr 2/98, s. 39; oraz materiałów reklamowych producentów odmian polskich.