Kobea pnąca - kiedy siać, uprawa, wymagania, zimowanie
Kobea pnąca to tropikalne pnącze o pachnących, niebieskofioletowych kwiatach, które pojawiają się przez kilka miesięcy. Dzięki tak intensywnemu wzrostowi kobea może szybko stworzyć kwitnącą przesłonę. Dowiedz się jak wygląda uprawa kobei pnącej w ogrodzie i na balkonie. Poznaj jej wymagania i sprawdź kiedy siać kobeę, by jak najdłużej cieszyć się jej urodą. Z tego artykułu dowiesz się także, czy możliwe jest zimowanie kobei pnącej i przechowanie jej do następnego roku.
Kobea pnÄ…ca - Cobaea scandens
Fot. depositphotos
Jak wyglÄ…da kobea pnÄ…ca
Kobea pnąca (Cobaea scandens) to pnącze z rodziny wielosiłowatych (Polemoniaceae), pochodzące z Meksyku. Nazywana bywa też sępotą pnącą. W naturalnym środowisku jest wieloletnią byliną, zapylaną m. in. przez nietoperze. W naszych warunkach klimatycznych kobea uprawiana jest zazwyczaj jako pnącze jednoroczne, choć można podjąć próby jej przezimowania.
Kobea zwykle dorasta do 4-5 m wysokości ale w sprzyjających warunkach jej pędy mogą osiągnąć długość nawet 7 lub więcej metrów. Są długie, wiotkie, kanciaste i dość kruche.
Pierzasto złożone liście kobei pnącej składają się z 4-6 listków. Mają czepne wąsy i jesienią przebarwiają się na fioletowoczerwono.
Dzwonkowate, dość duże (ok. 7 cm średnicy) kwiaty osadzone są na długich szypułkach. Początkowo są kremowozielone, później zmieniają kolor na fioletowy. Istnieją także odmiany kobei o kwiatach białych (Cobaea scandens alba). Kobea kwitnie bardzo długo, od lipca aż do października, a jej urodziwe kwiaty pachną miodem. Pojedynczy kwiat najlepiej wygląda przez 1-2 dni ale wciąż pojawiają się nowe. Dość atrakcyjne są także owoce w postaci torebek nasiennych.
Kobea pnÄ…ca 'Alba' - Cobaea scandens alba
Fot. depositphotos
Kobea pnÄ…ca - zastosowanie
Jako szybko rosnące pnącze, potrafiące w krótkim czasie stworzyć optyczną przegrodę, kobea najczęściej sadzona jest przy ażurowych konstrukcjach czy ściankach działowych (np. na balkonach w blokach). Jeśli posadzimy ją przy podporach w pojemniku lub donicy na kółkach, możemy zyskać ruchomy, roślinny parawan, przestawiany tam, gdzie będzie potrzebny :-)
Kobea pnÄ…ca - Cobaea scandens
Fot. Dinkum, CCO, Wikimedia Commons
Kobea pnąca - kiedy siać
Nasiona kobei wysiewa siÄ™ pod koniec lutego lub na poczÄ…tku marca w ciepÅ‚ym pomieszczeniu o temperaturze ok. 20°C. W donicy umieszczamy po 2-3 nasiona. KieÅ‚kujÄ… one po okoÅ‚o 3 tygodniach. NastÄ…pi to szybciej, jeÅ›li przed siewem namoczymy je przez noc w odstanej wodzie. W donicach, przy mÅ‚odych siewkach umieszczamy podpory. PrzyciÄ™cie pÄ™du spowoduje lepsze rozkrzewianie siÄ™ roÅ›liny. RozsadÄ™ kobei pnÄ…cej na miejsce staÅ‚e sadzi siÄ™ po wczeÅ›niejszym zahartowaniu, w drugiej poÅ‚owie maja, gdy minie ryzyko wiosennych przymrozków. Zalecana rozstawa sadzenia kobei pnÄ…cej to odstÄ™py po 50 cm pomiÄ™dzy roÅ›linami.
Zapamiętaj!
Jeśli nasiona kobei będą wysiane zbyt późno, roślina może zakwitnąć dopiero jesienią lub w najgorszym przypadku kwitnienia nie doczekamy się wcale.
Kobea pnÄ…ca - uprawa i wymagania
Kobea rośnie bardzo szybko, dlatego potrzebuje żyznej, bogatej w substancje pokarmowe, próchniczej i przepuszczalnej ziemi. Roślina ta lubi upalne lata, gdyż panują wtedy warunki zbliżone do tych, z których się wywodzi. Najkorzystniejsze do uprawy kobei są miejsca słoneczne i osłonięte. Pnącze to poradzi sobie także w półcieniu, ale kwitnienie będzie mniej obfite.
Kobea pnÄ…ca 'Alba' - Cobaea scandens alba
Fot. depositphotos
Ziemia do uprawy kobei pnącej powinna być stale umiarkowanie wilgotna, o co należy szczególnie zadbać w miejscu nasłonecznionym, gdzie podłoże szybciej przesycha. Podłoże warto więc wyściółkować, co ograniczy parowanie wody.
Kobea wymaga nawożenia co 2 tygodnie. Najlepiej stosować nawóz dla roślin kwitnących, który zawiera więcej fosforu i potasu a mniej azotu. Dzięki takim składnikom kwitnienie kobei będzie bardziej obfite a liście nie będą dominować nad kwiatami.
Kobea wymaga podpór pod pnącza, wokół których owija się czepnymi wąsami. Roślina jest dość odporna na choroby, ale mogą ją atakować szkodniki, takie jak mszyce czy przędziorki. Nie jest mrozoodporna.
Warto wiedzieć!
Wycinanie przekwitłych kwiatów pobudza roślinę do dalszego kwitnienia. Jednak jeśli chcemy pozyskać własne nasiona, kilka kwiatów warto zostawić aby wytworzyły się owoce. Najlepiej pozostawić kwiaty, które pojawiły się jako pierwsze, żeby nasiona zdążyły dojrzeć.
Kobea pnÄ…ca - zimowanie
KobeÄ™ można spróbować przezimować. Najwygodniej na zimowanie przenosić roÅ›liny uprawiane w donicach. PÄ™dy przycinamy do wysokoÅ›ci okoÅ‚o 15 cm. RoÅ›linÄ™ przetrzymujemy w jasnym ale chÅ‚odnym pomieszczeniu o temperaturze 10-12°C. Podlewanie ograniczamy ale dbamy by roÅ›lina nie uschÅ‚a. W lutym przenosimy jÄ… do pomieszczenia o wyższej temperaturze. WiosnÄ… przesadzamy kobeÄ™ do nowego podÅ‚oża i zaczynamy regularnie podlewać. Przezimowana kobea pnÄ…ca zakwitnie szybciej niż uprawiana z nasion, dlatego warto spróbować przechowania roÅ›liny przez zimÄ™.
Z przezimowanej kobei można także pozyskać sadzonki. W tym celu wierzchołki pędów o długości około 15 cm należy ukorzenić w przepuszczalnym, wilgotnym podłożu i przechowywać w temperaturze pokojowej, najlepiej pod przykryciem. Rośliny będzie można wysadzić na zewnątrz, gdy minie ryzyko przymrozków, czyli w drugiej połowie maja.
Monika Chwała
Przeczytaj również:
- PnÄ…cza na balkon szybko rosnÄ…ce
- Pnącza wieloletnie na słońce
- Rośliny pnące do ogrodu
- Czym obsadzić siatkę ogrodzeniową? Najlepsze pnącza na płot z siatki!
Opracowano na podstawie:
1. L. Hattatt, 1000 roślin ogrodowych od A-Z, Wydawnictwo Parragon, UK 2008, s. 283;
2. Katalog ozdobnych roślin ogrodowych, MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2018, s. 78;
3. Wielka ilustrowana encyklopedia roślin ogrodowych, Reader's Digest Przegląd Sp. z o.o., Warszawa 2004, s. 151.
