Marchew - uprawa na działce, najlepsze odmiany
Marchew jest warzywem korzeniowym chętnie uprawianym w ogrodach działkowych i przydomowych. Zobacz jakie są najlepsze odmiany marchwi na działkę, poznaj wymagania glebowe tego warzywa, zasady pielęgnacji i nawożenia, a także ekologiczne sposoby na ochronę marchwi przed chorobami i szkodnikami. Oto praktyczny poradnik uprawy marchwi w działce.
Uprawa marchwi na działce
Marchew ceniona jest za walory smakowe oraz bogatą zawartość beta-karotenu (prowitaminy A), wpływającej pozytywnie na narząd wzroku. Zawiera także wiele innych witamin (witaminy z grupy B, E, H, K i PP) i minerałów (żelazo, fosfor, magnez, wapń, potas,). Może być spożywana przez cały rok - na surowo, gotowana i w rozmaitych przetworach. Polecane jest też picie soku z marchwi. Można z niej przygotowywać potrawy niskokaloryczne. Za amatorską uprawą marchwi na działce przemawiają też niewysokie wymagania cieplne i nawozowe tego warzywa.
Uprawa marchwi na działce
Wymagania cieplne marchwi
Marchew ma niewielkie wymagania cieplne, dzięki czemu uprawa marchwi jest możliwa w każdym miejscu Polski. Może rosnąć w temp. od 5 do 35°C, choć najlepiej wykształcone korzenie wyrastaj a w temp. od 15 do 21°C. Przy zbyt niskiej temperaturze, korzenie marchwi stają się wydłużone i cienkie, zaś przy zbyt wysokiej temperaturze - są znacznie krótsze i grube.
Uwaga!
Stanowisko uprawy marchwi powinno być słoneczne, gdyż wówczas jej korzenie charakteryzować się będą wysoką zawartością karotenu i cukrów.
Marchew - wymagania glebowe i nawozowe
Marchew wymaga gleb lekkich, piaszczysto-gliniastych, próchniczych i wilgotnych, o małej zawartości azotu oraz pH 6,0 - 6,8. W przypadku konieczności zwapnowania gleby w celu podniesienia jej pH, zabieg trzeba przeprowadzić co najmniej rok wcześniej, gdyż marchew nie lubi gleb świeżo wapnowanych.
Bezpośrednio przed siewem marchwi nie powinien być stosowany obornik. Uprawa marchwi jest możliwa nie wcześniej jak w drugim roku po oborniku. Wysianie marchwi do gleby świeżo nawożonej obornikiem sprawi, że korzenie będą się zniekształcać i rozwidlać, a roślina stanie się łatwym łupem dla połyśnicy marchwianki - najgroźniejszego szkodnika marchwi.
Marchew można natomiast wysiewać na glebach, na których jesienią przyorano nawozy zielone, a także bezpośrednio pod marchew można stosować kompost. Marchew ma duże zapotrzebowanie na potas. Można go uzupełniać stosując do nawożenia marchwii siarczan potasu lub popiół drzewny.
Podlewanie marchwi
Marchew najlepiej uprawiać na terenach o poziomie wód gruntowych kształtującym się na głębokości od 1 do 3 m. Ziemia na grządkach z marchwią powinna być wilgotna ale nie nadmiernie mokra. Najbardziej wrażliwa na suszę marchew jest w okresie wschodów i intensywnego wzrostu, kiedy to brak wody powoduje duży spadek plonu. W tych okresach konieczne jest zatem regularne podlewanie marchwi. Jeżeli marchew będziemy uprawiać w miejscu zbyt wilgotnym, na glebie ciężkiej i podmokłej, jej korzenie będą się zniekształcać, rozwidlać i pękać.
Marchew - płodozmian
Marchew należy uprawiać w płodozmianie, tak aby warzywo na te same grządki nie było wysiewane częściej niż raz na 3 lata. Marchew należy do warzyw o średnim zapotrzebowaniu na azot ale za to wysokim na potas. Dlatego po nawożeniu obornikiem zaleca się uprawę warzyw o dużym zapotrzebowaniu na azot, a dopiero później uprawę marchwi. Marchew należy do warzyw korzeniących się głęboko, dlatego dobrze jest ją uprawiać po warzywach korzeniących się płytko. Nie powinna zaś być uprawiana bezpośrednio po innych warzywach korzeniowych, takich jak pietruszka, seler czy burak ćwikłowy.
Obok marchwi warto sadzić rzodkiewkę i sałatę
Fot. depositphotos
Marchew w płodozmianie 3-letnim może być uprawiana po takich warzywach jak kalafior, ogórek, dynia, rzodkiew, kapusta głowiasta biała i czerwona, kapusta włoska, kukurydza cukrowa. W drugim roku wysiewamy marchew, a w trzecim groch lub fasolę. Następnie nawozimy obornikiem i ponownie powtarzamy płodozmian.
Marchew w płodozmianie 4-letnim - w pierwszym roku po oborniku można wysiać kapustę i kalafior, w drugim - groch, fasolę i bób, w trzecim - cebulę, a po niej poplon z gorczycy białej i na zakończenie w czwartym roku marchew.
Uprawa współrzędna marchwi
Uprawiając marchew na działce warto korzystać z dobrodziejstw jakie daje uprawa współrzędna warzyw. Dobrym sąsiedztwem dla marchwi jest cebula i koper ogrodowy. Niewskazanymi sąsiadami dla grządek z marchewką są zaś pomidory.
Warto wiedzieć!
Praktyczny sposób na ochronę marchwi bez chemii to naprzemianrzędowa uprawa marchwi z cebulą. Cebula odstrasza połyśnicę marchwiankę - częstego szkodnika marchwi, zaś sąsiedztwo marchwi zapobiega występowaniu popularnego szkodnika cebuli, jakim jest śmietka cebulanka.
Kiedy siać marchew?
Marchew można wysiewać w okresie od końca marca do początku czerwca. Wysiew do gruntu jest wskazany dopiero gdy gleba ogrzeje się do 7°C. Wcześniej marchew można wysiewać pod niskimi osłonami lub w inspekcie. Nasiona wysiewamy na głębokości od 1 do 2 cm, w rzędach co 15 - 30 cm. Rosnąca roślina wymaga regularnego podlewania, odchwaszczania i spulchniania gleby pomiędzy rzędami.
Zbiór marchwi. Kiedy zbierać marchew?
Zbiór wczesnych odmian marchwi jest możliwy już od czerwca (od 8 tygodni po wysiewie). W zależności od terminu siewu marchew możemy zbierać aż do października, jednakże marchew zebrana wcześnie charakteryzuje się delikatniejszym smakiem. Marchew przeznaczoną do przechowywania na zimę zbiera się w październiku. Warto pamiętać, że zarówno zbyt wczesny zbiór, jak i zbyt długie przechowywanie, mogą sprawić, że marchew będzie gorzka.
Odmiany marchwii na działkę
Marchew 'Ambrosia'
Odmiana wczesna o krótkim, 70-dniowym okresie wegetacji. Często spotykana w uprawach amatorskich. Korzenie o kształcie lekko stożkowatym osiągają długość 23 do 28 cm. Barwa korzenia intensywna, czerwonopomarańczowa. Znikoma ilość włókien w połączeniu z dużą zawartością cukrów przyczyniają się do wybornego smaku korzeni tej odmiany. Korzenie gotują się szybko, nie tracąc barwy, nadają się również do mrożenia.
Marchew 'Amsterdamska NOE'
Odmiana wczesna. Korzenie ciemnopomarańczowe, kruche i soczyste, osiągają długość około 15 cm. Wysiew od marca do maja do gruntu, rozstawa od 3 do 6 cm i 30 do 40 cm między rzędami, zbiory od lipca do września. Nadaje się do uprawy pod osłonami, w inspekcie oraz w gruncie.
Różnobarwne odmiany marchwi
Marchew "Kalina" F1
Odmiana wczesna. Korzenie barwy ciemnopomarańczowej osiągają długość 20 cm. Są smaczne, zawierają dużo cukrów i karotenu. Wysiew od marca do maja. Rozstawa 3 do 6 cm w rzędach i 30 do 40 cm pomiędzy rzędami. Zbiory od sierpnia do września.
Marchew "Nantejska"
Odmiana średniowczesna. Korzenie osiągają długość około 15 cm. Kształt walcowaty. Miąższ delikatny, kruchy, bardzo smaczny. Siew od marca do maja, zbiory od lipca do października. Z opóźnionego siewu nadaje się do przechowywania.
Marchew "Perfekcja"
Odmiana późna. Korzenie barwy czerwono-pomarańczowej, osiągają długość do 19 cm i masę 250 gram. Zbiory od sierpnia do października. Nadają się do bezpośredniego spożycia i przechowywania zimowego.
Marchew "PURPLE HAZE F1" (purpurowa)
Odmiana średnio wczesna (100-110 dni). Korzeń długości 20-25cm, charakterystycznie zabarwiony. Intensywnie pomarańczowy miąższ kontrastuje z ciemnopurpurową, prążkowaną skórką.
Po ugotowaniu blednie purpurowy odcień.
W stosunku do "zwykłej" marchwii, odróżnia się zwiększoną zawartością witamin, karotenu i lykopiny, która chroni przed wolnymi rodnikami.
Lykopina należy do najsilniejszych naturalnych przeciwutleniaczy, spowalnia procesy starzenia.
Wysiew bezpośrednio do gruntu na głębokość 1,5-2cm od końca marca do połowy maja. Zbiór od sierpnia do września.
Osobom szukającym dobrych jakościowo nasion marchwi do uprawy w ogródku lub na działce, polecamy sklep naszego poradnika. Posiadamy w sprzedaży odmiany marchwi bardzo dobrze plonujące oraz odporne na choroby i niekorzystne warunki uprawy. Wysiewając te nasiona przekonasz się, jak łatwa może być uprawa marchewek w ogródku. Aby zobaczyć ofertę nasion, naciśnij grafikę poniżej.
Przeczytaj również:
Szalotka - cebula idealna na działkę
Szalotka to cebula gniazdowa, tworząca gniazdo podłużnie-jajowatych drobnych cebul potomnych, z których można ją rozmnażać wegetatywnie. W Europie największymi jej producentami są: Francja, Włochy, Belgia i Holandia. W Polsce jest uprawiana głównie amatorsko, w ogrodach działkowych i przydomowych. Warta zainteresowania, gdyż posiada liczne walory smakowe, zdrowotne i doskonale się sprawdza w uprawie amatorskiej. Więcej...
Podwyższone grządki warzywne
Podwyższone grządki z warzywami i ziołami to ciekawy sposób na zagospodarowanie użytkowej części ogrodu. Znacznie ułatwiają pielęgnacje roślin, a także pomagają utrzymać ład i porządek w ogrodzie. Są bardzo popularne w Wielkiej Brytanii. Czy jednak ten sposób uprawy warzyw i ziół może sprawdzić się także w Polsce i dlaczego u nas tak niewiele osób z tego korzysta? Więcej...
Pomidory drobnoowocowe - do ogrodu i na balkon
Pomidory drobnoowocowe stają się coraz popularniejsze w uprawach amatorskich. W porównaniu z odmianami średnio- i wielkoowocowymi, zawierają więcej suchej masy, cukrów, witaminy C, a także charakteryzują się bardziej wyrazistym smakiem i intensywniejszym aromatem. Przede wszystkim jednak o ich popularności decyduje dostępność odmian, nadających się zarówno do uprawy w ogrodzie, jak i w pojemnikach na balkonach i tarasach. Więcej...
Opracowano na podstawie : Mój Ogród, Delta, Warszawa 1993, s. 391 - 392; B. Kamińska-Frąszczak, Nowe odmiany dla amatorów, Działkowiec, nr 11/2003, s. 46 oraz Magdalena Kibler, Uprawa marchwi w gospodarstwie ekologicznym, Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Radomiu, Radom 2011, s. 6-15.
